Glossaire
Berging
Een installatie waarin het afval definitief wordt bewaard.
Biologische bescherming
Toestel of materiaal om de blootstelling van personen aan ioniserende straling te beperken. Zo vormt het water in de desactiveringsdokken een uitstekende biologische bescherming.
Centrifugatie
Een scheidingsproces waarbij de bestanddelen van een mengsel aan een centrifugale kracht worden onderworpen naar gelang van hun verschil in dichtheid
Conditionering van radioactief afval
Het proces van immobilisatie van radioactief afval in een matrix die geschikt is voor transport, opslag of berging.
Conditioneringsmatrix
Een materiaal dat radioactief afval inkapselt of blokkeert.
Container
Ook wel halfwaardetijd genoemd: de tijd die nodig is tot de helft van het aantal atomen van een radioactief element vervallen is. Geen enkele externe fysische actie is in staat de halveringstijd van een radio-element te veranderen, behalve transmutatie (omzetting van een radio-element in een ander).
Conversie
De conversie zet yellowcake om in uraniumhexafluoride met de voor de fabricage van splijtstof onmisbare zuiverheid.
Mise à l’arrêt définitif
Energiemix
De combinatie van verschillende primaire energiebronnen die wordt gebruikt om het energieverbruik van bijvoorbeeld een land of een onderneming te dekken.
Halveringstijd
Ook wel halfwaardetijd genoemd: de tijd die nodig is tot de helft van het aantal atomen van een radioactief element vervallen is. Geen enkele externe fysische actie is in staat de halveringstijd van een radio-element te veranderen, behalve transmutatie (omzetting van een radio-element in een ander).
Insluitingsbarrières
Voorzieningen die de verspreiding van radioactieve stoffen kunnen voorkomen, beperken of vertragen.
MOX
Mixed oxydes. Splijtstof op basis van een mengsel van uraniumoxide en plutonium uit de opwerking.
MOX-brandstof
Een splijtstof op basis van een mengsel van uraniumoxide en plutonium verkregen uit opwerkingsoperaties.
Ontmanteling
Alle technische en regelgevende handelingen die volgen op de definitieve sluiting van een nucleaire installatie. De ontmanteling omvat de fysieke demontage en de ontsmetting van alle toestellen en apparatuur en het beheer van het daarmee samenhangende radioactieve afval.
Opslag
Een tussenstap in het proces van het beheer van kernafval. Het geconditioneerde afval wordt tijdelijk ondergebracht in een speciaal daartoe uitgeruste installatie, die het gedurende een gegeven periode van de mens en het milieu afzondert. De opslag is van tijdelijke aard.
Opwerking
Een behandeling van bestraalde splijtstof die de recycleebare materialen van het restafval scheidt.
Plutonium (Pu)
Plutonium 239, een splijtbaar isotoop, wordt in de kernreactor uit uranium 238 geproduceerd.
Radioactief afval
- afval van categorie A: heeft een korte halveringstijd en is laag en gemiddeld actief;
- afval van categorie B: heeft een lange halveringstijd en is laag en gemiddeld actief;
- afval van categorie C: heeft een lange halveringstijd en is hoog actief.
Recyclage
Bij de opwerking van bestraalde splijtstof kan ongeveer 96% aan grondstoffen worden teruggewonnen die opnieuw in de reactorkern kunnen worden gebruikt.
Splijtstof
Een materiaal gemaakt van uranium of een mengsel van uranium en plutonium dat wordt gebruikt om de elementen te maken die de reactorkern vormen.
Splijtstofcyclus
Dit omvat drie grote stappen :
- de bevoorrading van grondstoffen tot de fabricage van de splijtstof, ook wel de bovenfase;
- het gebruik ervan in het reactorvat;
- het beheer van bestraalde splijtstoffen, ook wel de benedenfase.
De splijtstofcyclus wordt gesloten genoemd als hij de opwerking van bestraalde splijtstofelementen en de recyclage van de door de opwerking teruggewonnen splijtstoffen omvat. Als er geen opwerking is, spreekt men van een open cyclus.
Splijtstofelement
Of splijtstofpakket, een metalen structuur met een bepaald aantal staven waarin de gesinterde tabletten verrijkt uranium opgestapeld zijn. De in het vat geplaatste elementen vormen de kern van de reactor.
Splijtstofmantel
Een staafvormig afgesloten metalen omhulsel van zircaloy (een legering op basis van zirkonium) dat de uraniumtabletten omgeeft en ze isoleert van de warmteoverdrachtvloeistof. De mantel is een van de vele veiligheidsbarrières.
Splijtstofstaven
Lange buizen waarin tabletten verrijkt uranium opgestapeld zijn. Zij vormen de splijtstofelementen.
SWE
Staat voor scheidingswerkeenheid. Het is een eenheid die met name in verrijkingscontracten wordt gebruikt. Ze wordt ook gebruikt om de productie van een verrijkingsfabriek te bepalen.
Uitloging in situ
Of ISL (In Situ Leaching), een proces gericht op het oplossen van metalen (koper, uranium, enz.) die gemakkelijk direct in de afzetting kunnen worden opgelost.
Uraniumhexafluoride
Alvorens te worden verrijkt, wordt uranium in de vorm van yellowcake eerst omgezet in een gas dat uraniumhexafluoride UF₆ wordt genoemd.
Verglazing
Het vastzetten van geconcentreerde oplossingen van hoogradioactieve producten in een glasmatrix.
Verrijking
Een proces waarbij het gehalte aan splijtbare isotopen van een element wordt verhoogd. In zijn natuurlijke staat bevat uranium slechts 0,7% splijtbaar U235. Om het geschikt te maken voor gebruik in een drukwaterreactor, zoals in Doel en Tihange, wordt deze verhouding door verrijking verhoogd tot waarden tussen 3 en 5%.
Yellow cake
‘Gele cake’ is in de vorm van U3O8 (triuraniumoctaoxyde) geconcentreerd uranium
Zircaloy-4
Legering die wordt gebruikt bij de vervaardiging van splijtstofelementen en die bestaat uit meer dan 98% zirkonium. De andere bestanddelen zijn tin, chroom en hafnium.
Zirconium
Metaal dat zeer goed bestand is tegen corrosie bij hoge temperaturen. Het wordt in legeringsvorm gebruikt voor de vervaardiging van splijtstofelementen.